De huiskamer van Vredepeel
Al enige jaren lag er een plan op tafel om gemeenschapshuis “De Kleine Loef” in Vredepeel, Gemeente Venray, aan te passen aan de veranderde wensen van de verenigingen en inwoners van Vredepeel.
Aanleiding voor het plan
De warmte-isolatie, de brandveiligheid van het gebouw laat te wensen over, de kozijnen zijn rot en de sanitaire voorzieningen zijn verouderd. Tevens voldoen de ruimten niet meer aan de wensen van de gebruikers. Kortom, de bouwtechnische en functionele staat van het gebouw voldoen niet meer aan de huidige eisen. Aanpassing van het gemeenschapshuis is een van de prioriteiten uit de Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan (DOP) Vredepeel van 2010.
Door de sluiting van de basisschool “Regina Pacis” in 2011 en een terugloop in het gebruik van de kerk is door de dorpsraad en de besturen van gemeenschapshuis “De Kleine Loef” en RK parochie “Koningin van de Vrede” nagegaan of de huidige en toekomstige wensen en behoeften van Vredepeel op een andere wijze gerealiseerd kunnen worden dan in de afzonderlijke accommodaties. Uit de drie besturen is een werkgroep geformeerd die op zoek is gegaan naar antwoorden op de vraag wat Vredepeel nodig heeft voor ontwikkeling van de gemeenschap en hoe op duurzame wijze gebruik gemaakt kan worden van het maatschappelijk vastgoed in het dorp: school, kerk en gemeenschapshuis.
Uitgangspunten daarbij zijn dat Vredepeel een eigen gemeenschapsaccommodatie wil behouden voor ontmoeting, recreatie en culturele activiteiten in de gemeenschap en dat Vredepeel de parochiegemeenschap als samenbindende factor wil behouden. Dat betekent instandhouding van een ruimte voor religieuze diensten van de parochie “Koningin van de Vrede”.
In samenspraak met de verenigingen en leden van de parochiegemeenschap zijn door de werkgroep zijn alle mogelijke opties onderzocht:
- Algehele nieuwbouw voor gemeenschapshuis en verkleinde kerk,
- behoud kerk en alleen nieuwbouw “De Kleine Loef”,
- verbouw kerk tot gemeenschapshuis en verkleinde kerk en sloop “De Kleine Loef”
- renovatie “De Kleine Loef”
De werkgroep concludeerde op basis van deze studie en het overleg met de achterban dat optie 3, verbouw van de kerk tot gemeenschapshuis en verkleinde kerk, voor de gemeenschap Vredepeel de meeste kansen biedt. Daarmee wordt een stevige basis gelegd voor behoud van de parochiegemeenschap in Vredepeel en de ontwikkeling van een gemeenschapshuis dat volledig voldoet aan de eisen van deze tijd en de wensen van verenigingen en activiteitengroepen in het dorp. Uit gesprekken met betrokkenen over de ontstane situatie in Vredepeel bleek dat het Bisdom Roermond bereid is in onderling overleg te zoeken naar mogelijkheden van optie 3, waarin sprake is van een gedeeltelijke onttrekking van ruimte maar dat de parochie op deze locatie nog wel als geloofsbijeenkomst bij elkaar kan blijven komen.
Een gemeenschapshuis in een kleine kern als Vredepeel heeft alleen bestaansrecht als bewoners daar gezamenlijk de schouders onder zetten. De werkgroep heeft daarom veel aandacht besteed aan het overleg en het actief betrekken van verenigingen en dorpsgenoten bij de plannen.
In oktober 2012 heeft de externe adviseur gezamenlijk met de drie stichtingen haar bevindingen besproken met alle inwoners en vertegenwoordigers van de verenigingen in Vredepeel. Hoewel veel dorpsgenoten vertrouwd en gehecht zijn aan het huidige gemeenschapshuis “De Kleine Loef” werd ook waardering uitgesproken voor onderzoek van de werkgroep naar de beste oplossing voor behoud van gemeenschapshuis en de kerk in Vredepeel. De werkgroep kreeg draagvlak voor de conclusie dat behoud van de kerk, sloop van huidige “Kleine Loef” en het onderbrengen van gemeenschapshuis in de kerk de meeste garanties biedt voor de toekomst van de gemeenschap Vredepeel.
Deze uitkomst was aanleiding tot oprichting van de werkgroep “Vredepeel Nieuwe Balans”, bestaande uit vertegenwoordigers van bestuur gemeenschaphuis “De Kleine Loef”, kerkbestuur en dorpsraad.
Doelstelling
Realisatie van een multifunctioneel gebouw voor een klein dorp, de “huiskamer van Vredepeel”. Het doel is om de 2 bestaande gebouwen (kerk en gemeenschapshuis) samen te voegen onder één dak. Het is een vernieuwend project, één gebouw voor kerk versus gemeenschapshuis.
Gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel, met een meerwaarde voor:
Inwoners van Vredepeel.
Organisaties en instellingen.
Verenigingen uit Vredepeel.
Verbetering van de kwaliteit van de gemeenschappelijke activiteiten.
Verbreding van aanbod van gemeenschappelijke activiteiten.
Haalbare exploitatie voor de gemeenschap.
Bestuur, beheer en exploitatie verantwoordelijkheid gemeenschap Vredepeel
Voordelen:
Het nieuwe gebouw wordt optimaal benut.
Het plan biedt een verbetering van de leefomgeving. (energie vriendelijk)
Bovendien wordt er een echte dorpskern gerealiseerd met een opener karakter.
De diverse verenigingen worden betrokken bij het realiseren van het gebouw.
Middels zelfwerkzaamheid door de vele vrijwilligers in ons dorp zal het project verder gestalte gaan krijgen.
De saamhorigheid groeit.
Het doel van “Vredepeel Nieuwe Balans” is faciliteiten te bieden aan verenigingen, maatschappelijke instellingen voor uitvoering van hun activiteiten en diensten op geestelijk, sociaal, cultureel en recreatief terrein in Vredepeel. Dat gebeurt door middel van het verschaffen van ruimte aan de verenigingen, initiatiefgroepen en instellingen voor de ontplooiing van activiteiten van maatschappelijke, religieuze, sociale en culturele aard ten behoeve van de gemeenschap Vredepeel. Het gemeenschapshuis en de kerk zijn van groot belang voor het voortbestaan van het verenigingsleven in het dorp en daarom ook van belang voor alle inwoners van het dorp zelf. Gezien geïsoleerde ligging en de afstand tot de buurdorpen zijn deze voorzieningen zeer belangrijk voor Vredepeel.
Vanaf het begin is er een breed draagvlak bij alle betrokkenen.
De werkgroep heeft als opdracht om zoveel mogelijk draagvlak te creëren bij:
Het bestuur van Kerkgebouw “Koningin van de Vrede”
Het bestuur van Gemeenschapshuis “De Kleine Loef”
Alle verenigingen in Vredepeel en met name de gebruikers van deze nieuwe gemeenschappelijke ruimte.
De dorpsraad is een belangrijke partner tussen de stuurgroepen en de Gemeente Venray.
Het projectplan moet voldoen aan de gestelde voorwaarden van de gemeente, zodat er ook draagvlak komt bij de commissie die op haar beurt B&W, gemeenteraad en de beleidsambtenaren van de gemeente Venray van advies voorziet. Het projectplan zal in 2014 moeten voldoen aan het “uitvoeringsprogramma Dorps- en Wijkontwikkelingsplannen 2012 – 2018”. De stuurgroep wil met dit projectplan zo snel mogelijk overgaan tot het realiseren van een gemeenschappelijke accommodatie in Vredepeel.
Visie
Het toekomstig beeld is dat de accommodatie ‘de huiskamer van Vredepeel’ wordt, de gelegenheid waar verenigingen en inwoners elkaar ontmoeten en hun activiteiten houden.
De rode draad in de visie van de werkgroep wordt gekenmerkt door samenwerking, multifunctioneel gebruik, maatwerk, integrale aanpak, innovatie en tot slot soberheid en doelmatigheid.
De toekomstige exploitatie van beide voorzieningen, gemeenschapshuis en kerk, dient voor de kleine gemeenschap van Vredepeel realiseerbaar te zijn.
Gemeenschapsaccommodatie
Kerk en Parochie
Flexibel en multifunctioneel
Bevolkingsontwikkeling
Duurzaamheid
Accomodatieplan en dorpscentrum
Beleid
De gemeenschapsaccommodatie functioneert bij voorkeur als het centrale hart van de gemeenschap. De sociaal-culturele voorziening vormt de ontmoetingsplek voor jong en oud binnen de gemeenschap en biedt ruimte voor ontmoeting en diverse (welzijns-) activiteiten. In de kadernota Accommodatiebeleid (2010) is de ambitie opgenomen dat elk dorp/wijk beschikt over een eigen ontmoetingsplek. Daarbij is aangegeven dat de gemeentelijke verantwoordelijkheid aanvullend is op het particulier initiatief. De ontwikkeling en/of instandhouding van een gemeenschapshuisaccommodatie vraagt om draagvlak van de gemeenschap c.q. de bewoners. Bij de bewoners dient voldoende bereidheid te bestaan om van de accommodatie gebruik te maken en hiervoor (bestuurlijke) verantwoordelijkheid te dragen. De gemeenschapsaccommodaties vormen een afspiegeling van het sociale klimaat in dorpen en wijken (verenigingsleven en vrijwilligerswerk). Voor elke gemeenschap geldt dat zij zicht onderscheidt in omvang, identiteit, samenstelling, samenhang en cultuur. Die verschillen zijn ook zichtbaar aanwezig in de wijze waarop de gemeenschapsaccommodatie worden beheerd. Grofweg zijn in het dagelijks beheer drie vormen te onderscheiden:
- Zonder betaalde beheerder (vrijwilliger met onkostenvergoeding)
- Met beheerder in dienst en
- Beheer door een horecaondernemer.
De dorps- en wijkgemeenschap draagt zelf de verantwoordelijkheid voor een gemeenschapsaccommodatie
- Sociaal: Het stimuleren van het gemeenschapsleven staat centraal in de gemeenschapsaccommodatie van Vredepeel. De sfeer is gemoedelijk en aan alle wensen van de gebruikers komen we tegemoet. Het biedt een oplossing op sociaal-cultureel gebied.
- Cultuur: Er is ruimte voor een mobiel podium die in de nieuwe ruimte op diversen plaatsen kan worden opgebouwd, goede vast licht- en geluidsinstallatie wordt ook meegenomen in het plan. In de zaal is ruimte voor ca. 250 personen.
- Structurele en incidentele activiteiten: De ‘huiskamer’ is vooral bedoeld om de verenigingen onder één dak te vestigen en heeft als functie het samenbrengen van de inwoners en leden van de verschillende verenigingen.
- Commercieel: Om activiteiten in het nieuwe gemeenschapsaccommodatie te kunnen realiseren dient er een goede financiële huishouding te zijn. De volgende aandachtspunten zijn belangrijk;
- Paracommercie (verruiming regels paracommercie)
- Subsidieregeling (stimuleren en onderondersteunen van initiatieven in gemeenschapsaccommodaties)
- Verlaging gemeentelijke heffingen (mogelijkheden van kwijtschelding / ontheffing van OZB bezien)
Andere aandachtspunten van beleid kunnen zijn:
- Multifunctionaliteit
- Toegankelijkheid / bereikbaarheid
- Horecafunctie
- Draagvlak en samenwerking
Laat je inspireren
Alle inspiratie"Alles wat je aandacht geeft, groeit! De Toekomst van Gemeenschapshuis ’t Erf"
Interview met Resie Kempen-Derks, Gemeenschapshuis 't Erf in Egchel
De Wensauto van Meers: Een Verhaal van Gemeenschap, Samenwerking en Succes
Interview met Thei Maesen, secretaris wensauto Meers
"Beesel Ontwaakt: Een dorp dat samenkomt voor verandering"
Interview met Henk Lommerse, Kernoverleg Beesel